Σε καμιά περίπτωση δεν θα σας υποδείξουμε εταιρεία η μοντέλο και αν κάποια από τα λεγόμενα παραπέμπουν
κάπου αυτό το κάνουμε για να σας φέρουμε κάποια παραδείγματα και να γίνουμε πιο κατανοητοί.
Επίσης, οι φωτογραφίες που θα δείτε είναι από διάφορα κράνη που διαθέτει η αγορά και τα χρησιμοποιούμε
ως παραδείγματα και όχι ως υπόδειξη του καλύτερου ή του χειρότερου κράνους.
Για να βγάλουμε συμπεράσματα πρώτα πρέπει να δούμε από τι αποτελείται ένα κράνος και το ρόλο που
αναλαμβάνει το κάθε ένα από αυτά για την ασφάλεια του μοτοσικλετιστή σε πιθανή περίπτωση ατυχήματος .
Στη συνέχεια θα αναφερθούμε και θα αναλύσουμε ένα ένα και τα δευτερεύοντα βοηθητικά
εξαρτήματα που βοηθούν και αυτά στην ασφάλεια, λειτουργικότητα και άνεση του μοτοσικλετιστή.
Η επιλογή του σωστού τύπου κράνους είναι σημαντική υπόθεση, για τον λόγο αυτό πρέπει πρώτα να
γνωρίσουμε τα μυστικά τους και στη συνεχεία μπορείτε να βγάλετε τα συμπεράσματα για το ποιο είναι
το κατάλληλο κράνος για σας, λαμβάνοντας υπόψη τη χρήση του ( συνθήκες και περιβάλλον ).
Τα κύρια μέρη του κράνους είναι : 1 ) Το εξωτερικό σκληρό στρώμα (κέλυφος ) ο ρόλος του είναι να προστατεύει από ισχυρά χτυπήματα και
να απλώνει προς διάφορες κατευθύνσεις ένα συγκεντρωμένο φορτίο σε μεγαλύτερη επιφάνεια, τόσο στην
επιφάνεια του κελύφους , όσο στο υλικό απόσβεσης (πολυστερίνη ).
2 ) Το δεύτερο εσωτερικό στρώμα (πολυστερίνη ), ο ρόλος της είναι
να απορροφήσει και να απελευθερώσει την υπόλοιπη ενέργεια μέσω της παραμόρφωσης και της καταστροφής του.
3 ) Την εσωτερική επένδυση που ο ρόλος της είναι να προσφέρει την άνεση του φορέματος και σε ορισμένες
περιπτώσεις με μια ειδική σχεδίαση και κατασκευή μπορεί να βοηθήσει στην μείωση έως και την εξάλειψη
του κουνήματος από τον αέρα στις μεγάλες ταχύτητες, επίσης και στην μείωση του θορύβου.
4 ) Τον ιμάντα συγκράτησης του κράνους στο κεφάλι μας που σε περίπτωση πρόσκρουσης η τριβής με το
έδαφος με φορά αντίθετη από αυτή του φορέματος το συγκρατεί στην θέση του.
5 ) Την ζελατίνα που εκτός από την προστασία από τον αέρα και τα μυγάκια ,σε περίπτωση πρόσκρουσης
απορροφά και διανέμει την ενέργεια του χτυπήματος προστατεύοντας το πρόσωπο του αναβάτη.
Χωρίς κράνος μην πάτε πουθενά..... Ούτε για τσιγάρα......
Είναι στατιστικά αποδεδειγμένο ότι τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν μέσα στην πόλη, σε μικρές
διαδρομές. Ο σκοπός του κράνους δεν είναι μόνο να αντέχει στην κρούση, η κύρια αποστολή του είναι
να απορροφά την κρούση, επιβραδύνοντας ομαλά (όσο γίνεται καλύτερα) ώστε να μην υπάρξει κούνημα
του εγκέφαλου με τα επακόλουθα του.
Ποια κράνη είναι καλύτερα από carbon – Kevlar ή τα θερμοπλαστικά και ποια είναι η διαφορά τους Θερμοπλαστικό εξωτερικό κέλυφος ( polycarboneti ,lexan ,ronfalin κ.λ.π )Τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται σε κράνη με χαμηλό κόστος αγοράς .
Ο τρόπος κατασκευής είναι αρκετά απλός ,ξεκινώντας με μια μάζα πλαστικού (σε μορφή κόκκου η φύλλου )
περνούν από μια μηχανή που θερμαίνεται και γίνεται ρευστή η κατάσταση του υλικού, στη συνέχεια με την
βοήθεια μιας μηχανής προώθησης του υλικού χυτεύεται σε ένα καλούπι που στη συνέχεια ψήνεται για 30
δευτερόλεπτα ( μέσος χρόνος ανάλογα το υλικό & τον κατασκευαστή ) και στερεοποιείται το υλικό , παίρνοντας
το τελικό σχήμα του από το καλούπι. Στην ένωση των δυο κομματιών του καλουπιού υπάρχει ένα μικροαρμός
που εισχωρεί υλικό. Όταν στην συνέχεια ανοίγει το καλούπι για να βγει το έτοιμο πλέον κέλυφος αφήνει ένα
ίχνος γραμμής την ονομαζόμενη από πολλούς ραφή. Όπως καταλαβαίνεται αυτή η ονομαζόμενη ραφή είναι μύθος.
Στις ακριβότερες εκδόσεις αυτής της κατηγορίας δεν φαίνεται διότι περνάει από μια κατεργασία φινιρίσματος που
στη συνέχεια βάφεται και δεν φαίνεται αυτή η γραμμή.
Η όλη διαδικασία παραγωγής γίνεται με ρομποτικές μηχανές που βοηθούν στην μείωση κόστους παραγωγής .
Τα κελύφη με αυτά τα υλικά είναι αρκετά ικανά με την βοήθεια της πολυστερίνης να μας προστατεύσουν από
ισχυρά χτυπήματα και να απορροφήσουν και να διανείμουν την ενέργεια ενός χτυπήματος ( σε ταχύτητες πόλης ).
Σε χρήση με μεγαλύτερες ταχύτητες ( ταξιδιού, αγώνων ) τα αποτελέσματα δεν είναι τόσο καλά , παράδειγμα
σε παρατεταμένη ολίσθηση του κράνους με επαφή με το έδαφος, αναπτύσσονται θερμοκρασίες τήξεως του υλικού
ανεβάζοντας τον συντελεστή τριβής του κελύφους που στιγμιαία φρενάρει και σαν αποτέλεσμα έχουμε την
καταπόνηση του σκελετικού άξονα του αναβατή ( λαιμό και σπονδυλική στήλη ).
Τα μειονεκτήματα αυτών των υλικών είναι :
α ) Ο μικρός χρόνος ζωής τους είναι τα 3 έως 6 χρόνια, το υλικό σκληραίνει χάνει την απορροφητική του ικανότητα.
β ) Η ακρίβεια του χρόνου ψησίματος του υλικού αν είναι μεγαλύτερη από τον προβλεπόμενο το αποτέλεσμα είναι
να σκληρύνει το υλικό και να μην μπορεί να αποδώσει τα ανάλογα σε πιθανή πρόσκρουση.
Τα πλεονεκτήματα :α ) Το χαμηλό κόστος αγοράς ( λόγω του οικονομικού υλικού και του τρόπου παραγωγής ).
β ) Στα μικρά κτυπήματα έχει μικρότερες πιθανότητες ζημιάς ( λόγω του ομογενούς και πιο ελαστικού υλικού ).
Σύνθετα υλικά εξωτερικού κελύφους ( Fiber ,Carbon ,Kevlar κ.λ.π )Τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται σε κράνη για χρήση αγώνων και ταξιδιού με υψηλό κόστος αγοράς.
Οι λόγοι, τα πολλά σύνθετα και ακριβά υλικά, η πρόσμιξη αυτών των υλικών που περνά από πολλά στάδια
που κατά μεγάλο ποσοστό γίνεται από ανθρώπινα χέρια με αποτέλεσμα το ακριβό κόστος παραγωγής.
Τα συνήθη υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του κελύφους, είναι σύνθετα πολυμερή υλικά .
[ Ρητίνες ενισχυμένες με ίνες από Fiberglass (ίνες γυαλιού), Kevlar (ίνες αραμιδιού) , Carbon (ανθρακονήματα )] .
Τα στάδια κατασκευής είναι :1 ) Πλέξη των ινών για τη δημιουργία υφάσματος.
2 ) Τοποθέτηση του υφάσματος στο ειδικό καλούπι.
3 ) Πρόσμιξη της ρητίνης ( υγρή μορφή ) με τους ανάλογους καταλύτες.
4 ) Προώθηση του μίγματος μέσα στο καλούπι για τον εμποτισμό του υφάσματος.
5 ) Πρεσάρισμα της ρητίνης με το ύφασμα για το δέσιμο των υλικών.
Οι συνήθεις τρόποι είναι δυο:
5α ) Με ένα αρσενικό καλούπι που τοποθετείται από την μέσα πλευρά του καλουπιού. Συνήθως είναι ένα
ειδικό μπαλόνι που φουσκώνοντας πιέζει τα υλικά να ενωθούν.
5β ) Ειδική θερμοσυστελλόμενη μεμβράνη που τοποθετείται αντίστροφα ( το καλούπι είναι το αρσενικό και
η μεμβράνη τοποθετείται εξωτερικά όπως μια κουκούλα κεφαλιού ) και στη συνέχεια τοποθετούνται σε
ειδικό φούρνο, ψήνοντας τα υλικά για να στερεοποιηθούν και παράλληλα η μεμβράνη συστέλλεται λόγω
της θερμοκρασίας και πιέζει για την ομογενοποίηση των υλικών.
6 ) Καθαρισμός με κοπτική μηχανή lazer γύρω από τα άκρα του παραθύρου της ζελατίνας, των αεραγωγών κ.λ.π
Τα σύνθετα αυτά υλικά είναι επιλεγμένα & σχεδιασμένα για το εξωτερικό κέλυφος του κράνους, με κύρια κριτήρια
την αντοχή τους σε ισχυρά χτυπήματα, την εξάπλωση ενός κτυπήματος από το σημείο κρούσης , την αντίσταση στην
διάτρηση για την προστασία του εσωτερικού στρώματος ( πολυστερίνη ) και τον μικρό συντελεστή τριβής σε πιθανή
παρατεταμένη ολίσθηση από την επαφή με το έδαφος.
Η επιλογή αυτών των διαφορετικών υλικών είναι πολύ σημαντική. Ο λόγος είναι ότι κάθε ένα από αυτά τα διαφορετικά
υλικά μπορεί να ανταπεξέλθει καλύτερα από το άλλο στις διαφορετικές τάσεις από ένα κτύπημα, γιατί την ώρα της
πρόσκρουσης ασκούνται τάσεις θλίψεως από την έξω πλευρά του κελύφους και εφελκυσμού από την μέσα πλευρά.
Δηλαδή η ρητίνη έχει αντοχή σε τάσης θλίψεως αλλά σε εφελκυσμό σπάει πολύ εύκολα , ενώ οι ίνες αντίθετα δεν έχουν
σταθερότητα αλλά είναι πολύ αποδοτικές σε τάσεις εφελκυσμού.
Ο συνδυασμός και η πρόσμιξη των δυο (της ρητίνης, με τις ίνες από Fiber ,Carbon ,Kevlar ) επιτυγχάνει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Γιατί ενώ το φορτίο μεταφέρεται από της ίνες αυτές πλέον, δεν μπορούν να παραμορφωθούν γιατί είναι μέσα σε ένα
σταθερό φορέα την ρητίνη.
Η διάρκεια ζωής αυτών των σύνθετων υλικών του κελύφους θεωρείται απεριόριστη αφού μπορεί να ξεπεράσει και τα
δέκα χρόνια.. Όμως το κράνος αποτελείται και από υλικά που καταπονούνται ανάλογα με την χρήση, που αυτά έχουν
μικρότερο χρόνο ζωής για αυτό τον λόγο συνιστούμε την αλλαγή του κράνους μετά από 6 – 8 χρόνια
Σημείωση: Σε παρατεταμένη ολίσθηση επαφής του κράνους με το έδαφος στα θερμοπλαστικά υλικά αναπτύσσονται
μεγάλες θερμοκρασίες ανεβάζοντας τον συντελεστή τριβής. Ενώ στα σύνθετα υλικά τα ποσοστά θερμοκρασίας και
τριβής είναι πολύ μικρότερα, έχοντας ένα θετικό αποτέλεσμα σε πιθανή πτώση επαφής του κράνους με το έδαφος
να καταπονεί πολύ λιγότερο το σκελετικό άξονα του αναβατή ( λαιμό και σπονδυλική στήλη ).
Τα μειονεκτήματα αυτών των υλικών είναι :
α ) Το υψηλό κόστος αγοράς ( λόγω των ακριβών σύνθετων υλικών και τον χειροποίητο τρόπο παραγωγής ).
β ) Στα κτυπήματα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες ζημιάς ( λόγω των σκληρών υλικών -ρητίνη - μπορεί να ραγίσει
και να μην υποστηρίζονται από ένα σταθερό φορέα οι ίνες )
Συμπέρασμα: Τα κράνη με αυτά τα υλικά κάνουν πολύ καλά την δουλειά τους σε δυνατή πρόσκρουση αλλά πρέπει
να τα προσέχουμε από άσκοπα κτυπήματα ακόμα και από μικρά.
Τα πλεονεκτήματα :α) Ο χρόνος ζωής μπορεί να ξεπεράσει και τα 10 χρόνια.
β) Καλύτερα σε παρατεταμένη ολίσθηση επαφής με το έδαφος.
γ) Καλύτερη εξάπλωση ενός κτυπήματος από το σημείο κρούσης.
Πολυστερίνη υλικό απόσβεσης.Το εσωτερικό ενός κράνους είναι επενδεδυμένο με ένα δεύτερο στρώμα την πολυστερίνη, που καλύπτει σχεδόν όλη
την εσωτερική του επιφάνεια, ο ρόλος της είναι
να απορροφήσει και να απελευθερώσει την υπόλοιπη ενέργεια μέσω
της παραμόρφωσης και της καταστροφής του.
Για να έχουμε πλήρη κάλυψη της απορροφήσεις, το υλικό αυτό πρέπει να έχει μεγάλο πάχος ώστε να μπορεί να
εξάλειψη την ενέργεια που μεταφέρεται σε αυτό. Το αναγκαίο πάχος αυτού του στρώματος θα έχει σαν αποτέλεσμα
ένα ιδιαίτερα μεγάλο εξωτερικό όγκο του κράνους, με αρνητικά επακόλουθα το μεγάλο βάρος, την μεγαλύτερη
αντίσταση στον αέρα και την πιθανότητα τραυματισμού λόγω της μεγάλης ακτίνας του αφού σε οποιαδήποτε κίνηση
του κεφαλιού μπορεί να αγγίζει ευαίσθητα σημεία από το σώμα του αναβάτη. Η κατάληξη είναι ότι ένα μεγάλο πάχος
του υλικού απόσβεσης είναι θετικό από την μια πλευρά, αλλά έρχεται σε αντίθεση με τα προαναφεροέντα.
Για αυτούς τους λογούς η επιλογή αυτού του υλικού απόσβεσης (πολυστερίνη μονής ή πολλαπλής πυκνότητας) είναι
πολύ σημαντική και πρέπει
να έχει έξυπνο σχεδιασμό εκμετάλλευσης του υλικού για να μπορεί να δώσει την μέγιστη
απορρόφηση με το μικρότερο πάχος, την καλλίτερη μόνωση και την θετική συμμετοχή στον καλό αερισμό του κράνους.
Οι ρόλοι της πολυστερίνηςα ) Το εξωτερικό κέλυφος όπως προαναφέραμε ένας από τους ρόλους που έχει, είναι να προστατεύει από ισχυρά
χτυπήματα και να απλώνει προς διάφορες κατευθύνσεις ένα συγκεντρωμένο φορτίο σε μεγαλύτερη επιφάνεια,
τόσο στην επιφάνεια του κελύφους, όσο στο υλικό απόσβεσης ( πολυστερίνη ). Ο πρώτος, λοιπόν, και ο σημαντικότερος
λόγος του υλικού αυτού είναι
να απορροφήσει και να απελευθερώσει την υπόλοιπη ενέργεια μέσω της παραμόρφωσης
και της καταστροφής του από ένα ισχυρό κτύπημα , εικόνα 1
β ) Ο δεύτερος ρόλος της πολυστερίνης είναι
η μόνωση από τους εξωτερικούς θορύβους και θερμοκρασία λόγω
της φυσικής ιδιότητας της. Ως παράδειγμα σας αναφέρω τα λευκά φτηνά εκδρομικά λεγόμενα ψυγειάκια από
φελιζόλ που έχουν ένα παρόμοιο υλικό.
γ )
Η συμμετοχή στον καλό αερισμό μέσω των εξωτερικών και εσωτερικών καναλιών που επιτρέπουν την μεταφορά
του αέρα από τους εξωτερικούς αεραγωγούς του κελύφους. Αναλόγως του σχεδιασμού είναι και τα αποτελέσματα
στην καλή κυκλοφορία του αέρα , μια καλή πρόταση είναι στις εικόνες δύο και τέσσερα.
Σημαντικό: Τα στοιχεία που πρέπει να προσέξουμε είναι, η πολυστερίνη της μονής ή πολλαπλής πυκνότητας και πόσο
έξυπνο σχεδιασμό έχουν.
α ) Η μονής πυκνότητας για να απορροφήσει και να απελευθερώσει καλλίτερα την υπόλοιπη ενέργεια από ένα ισχυρό
κτύπημα στηρίζεται στον σχεδιασμό των μεγάλων καναλιών ( λεπτές λουρίδες με μικρή επιφάνεια επαφής εικόνα 2 )
που πρώτα αυτά παραμορφώνονται και καταστρέφονται με μικρότερη πίεση και στην συνέχεια το υπόλοιπο υλικό με την
μεγαλύτερη επιφάνεια επαφής που θέλει μεγαλύτερη πίεση για να παραμορφωθεί. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνει την
σταδιακή απορρόφηση της πίεσης. Αυτός ο σχεδιασμός είναι ποιο οικονομικός στην παραγωγή από τον δεύτερο.
β ) Η πολλαπλής πυκνότητας έχει και αυτή τον ίδιο στόχο, που τον επιτυγχάνει με καλλίτερα αποτελέσματα τις περισσότερες
φορές ,έχοντας στις περισσότερες περιπτώσεις εξωτερικά κανάλια με στενές λουρίδες με μικρή επιφάνεια επαφής.
Με αυτό τον τρόπο έχει την ίδια ιδιότητα εξωτερικά και εσωτερικά ένα «πατάκι» χωνευτό μέσα στο εξωτερικό, με άλλη
πυκνότητα του υλικού που είναι μαλακότερο ( εικόνα 3 ) . Με αυτό τον τρόπο έχει την δυνατότητα να επιτύχει ακόμα
καλλίτερη σταδιακή απορρόφηση της πίεσης. Αυτός ο σχεδιασμός είναι ακριβότερος στην παραγωγή από τον πρώτο,
ειδικότερα αν η κατασκευή είναι αντίστροφη, που τότε η κατασκευάστρια εταιρεία πρέπει να πληρώσει τα δικαιώματα
στην εταιρεία που το πρωτοεφάρμοσε.
Ιμάντας συγκράτησης & ΚούμπωμαΕξαιρετικά σημαντικός είναι και ο ιμάντας συγκράτησης του κράνους στο κεφάλι μας , που σε περίπτωση πρόσκρουσης
ή τριβής με το έδαφος με φορά αντίθετη από αυτή του φορέματος να το διατηρεί στο κεφάλι μας
Η αντοχή και η σταδιακή επιμήκυνση μετά από φορτίο του ιμάντα συγκράτησης του κράνους είναι πολύ σημαντική.
Πρέπει να έχει σχεδιαστεί έτσι η πλέξη του, ώστε μετά από πίεση ορισμένων Newton να επιμηκύνεται για την σταδιακή
απορρόφηση της δύναμης και στο τελικό στάδιο φόρτωσης ορισμένων κιλών πρέπει να αποκόπτεται από την βάση του
για να μην προκαλέσει ζημιά στον αναβάτη κ.α
Το δέσιμο του ιμάντα συγκράτησης πρέπει να είναι τέτοιο που σε περιπτώσεις κίνησης του κεφαλιού αν πιεστή ο μηχανισμός
κλειδώματος να μην ανοίξει και να είναι εύκολος και κατανοητός στο άνοιγμα του από άλλους σε περίπτωση ανάγκης
να μπορούν να τον ξεκλειδώσουν. Σε χρήση αγώνων απαιτείται από τους διεθνής κανονισμούς μόνο το δέσιμο 2D κ.λ.π